1919 yılının ilk aylarında Kara Hasan’ının kardeşi Mustafa Kurtkulağı’nda Ermeniler tarafından şehit edildi. Kara Hasan kardeşinin intikamını almak için silahını alarak Gâvur Dağları’ndaki Küllü köyüne gitti. Dağlardaki dağınık Türk çetelerini toplayarak karargâhını burada kurdu. 300 kişilik bir çete oluşturdu. Fransız ve Ermenilere baskınlar yaparak, onları Türk topraklarına geldiklerine pişman ediyordu. Kara Hasan’ın yiğitliğinden dolayı “Paşa” ünvanı verildi. Türk halkının gönlünde yiğit bir kahraman oldu. Fransız ve Ermeniler Kara Hasan Paşa’yı yakalamak için dağı taşı her tarafı didik didik arıyordu. Kara Hasan Paşa, Halep’e gitti. Temin ettiği silahlarla Fransız tayyarelerini düşürüyorlardı. Ocaklı, Kuzuculu, Çaylı ve Karakese’de Ermeni katliamları devam ediyordu. Ermeniler hiç acımadan çoluk çocuk, genç yaşlı demeden öldürüyor, evlerini ve yurtlarını yakıp yıkıyorlardı. Türkleri göçe zorluyorlardı. Çaresiz kalan Türk halkı çevre köylere ve dağlara kaçıyordu. Aç ve susuz aylarca dağlarda kaldılar.
Karakese’de kafaları kesilen iki Türk’ün başları kazıklara takılarak Dörtyol’da gösteri yapılıyordu. Çaylı’da Fransız ve Ermeni askerleri tarafından yakalanan 17 Türk portakala ağaçlarında asılarak şehit edildiler. Kuzuculu’dan dağlara kaçan halkın yolları kesilip kadınlar öldürülerek kollarındaki bilezikler alınıyordu.
Kara Hasan Paşa çetesiyle Fransız karakollarını basıyor, cephanelikleri ele geçiriyordu. Adana’dan Antep’e giden trenlere baskınlar yapılarak düşmana silah sevkıyatı önleniyordu. Türk çeteleri her yerde baskınlar yaparak Fransızları yenilgiye uğratıyorlardı.
Dörtyol’a Fransız geldikten sonra
Zannetti ki beş on sene kalınır
Düşünmedi elbet günü gelince
Dörtyol’da Türklere teslim olunur.
Kimisi tüfekli, kimi mavzerli
Ermeni’ye hedef oldu Özerli
Fransız komutan bundan haberli
Amma saldırganın postu delinir.
Kara Hasan Paşa, Osmaniye, Ceyhan, Yumurtalık, Hassa ve İslâhiye’de destanlar yazıyordu. Fransızlar yenilerek geri çekiliyordu. Kara Hasan’a barış çağrısı yapan Fransız ordusu kumandanı “Tek kollu subay Andre”ye Kara Hasan’ın cevabı sert olmuştur: “Ya burada savaşarak ölecekler, ya da geldikleri gibi geri gidecekler” diyordu.
Atatürk’ün başkanlığında başlayan Milli Mücadelede Anadolu’yu işgal edenler yenilgiyi kabul ederek Türk topraklarını terk ediyorlardı.
Dörtyol’u terk edip giden Ermeniler, Ocaklı mezarlığını da kurşunlayarak kinlerini mezar taşlarına kusuyorlardı.
9 Ocak 1922 tarihinde Türk ordusu Dörtyol’a girdi. Halk yollara dökülerek Kurtuluş Bayramının sevincini yaşıyordu.
Nara attın Türk’üm diye
Duydu Erzin, Osmaniye
Kuzuculu, İcadiye
Örencik’te bayrak dikti.
İşte burda hep ahali
Hacı, Hoca, Ahmet, Ali
Ellerinde al mendili
Şükür etti, halay çekti.
Kadir Aslan / Dörtyol