Avrupa’da araştırıcılara ortak araştırma imkanı sunan ve 2007-2013 yıllarını kapsayan 7. Çerçeve Programı (7ÇP) 2013 yılı sonunda tamamlandı. Bu programın devamı niteliğinde olan Horizon 2020 programının Türkiye açılışı ve imza töreni ise 4-5 Haziran 2014 tarihinde İstanbul’da yapıldı.
Programın birinci gününde yapılan açılış oturumu, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, AB Bakanlığı Müsteşar Vekili Ahmet Yücel, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak ve Avrupa Komisyonu Araştırma ve Yenilik Genel Müdürü Robert-Jan Smıts’in konuşmaları ile başladı. İstanbul’da 700’ün üzerinde katılımcıya ev sahipliği yapan açılışta Türkiye’nin Horizon 2020 katılımına yönelik hazırlanan anlaşma Türkiye adına Müsteşar Vekili Ahmet Yücel, AB adına ise Genel Müdür Robert-Jan Smıts tarafından imzalandı.
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak yaptığı konuşmada, Türkiye’nin Ar-Ge harcamasının GSYİH içindeki payının yüzde 0.92 olduğunu, bunun son yıllardaki önemli artışa rağmen gelişmiş ülkelere (G.Kore: %4.03, Finlandiya: %3.78, Japonya %3.39) kıyasla düşük seviyelerde kaldığını belirtti. 10 bin kişi başına düşen Ar-Ge personel sayısının Türkiye’de 14, (G.Kore: 73, Almanya: 69, Japonya 68), Uluslararası Patent başvuru (PCT) sayısının 7, (Finlandiya: 386, Japonya: 304, Almanya: 231), 10 bin kişiye düşen yayın sayısının ise 3.3 olduğunu (Finlandiya:20, İngiltere: 14, ABD ve Almanya: 12), ifade eden Altunbaşak, bu rakamların Türkiye’nin gelişmiş ülkelere kıyasla geride olduğunu gösterdiğini ancak bu durumu düzeltmek için önemli çalışmalar yapıldığını dile getirdi. Altunbaşak ayrıca, Türkiye’nin 6.Çerçeve Programına yaptığı maddi katkının dönüş oranının yüzde 25.5, 7.Çerçeve Programına yaptığı maddi katkının dönüş oranının ise yüzde 56.0 olduğunu ifade etti. Horizon 2020 programı için Türkiye’nin katkısının 450 milyon Avro olduğunu söyleyen Altunbaşak, bu dönemde katkı dönüş oranının yüzde yüz’ün üzerine çıkmasını beklediklerini, bu bağlamda Türk araştırıcılara önemli görev düştüğünü, TÜBİTAK olarak projelere ortak olarak katılan ve koordinatör olan araştırıcılar için yeni ve büyük miktarlı bir maddi teşvik sistemi geliştirildiğini belirtti.
İki gün süren etkinlikte Avrupa Komisyonu yetkilileri ve TÜBİTAK uzmanları tarafından Horizon 2020 Programı’nın içeriği, çağrıları ve katılım kuralları hakkında bilgiler verildi. Bilgi ve iletişim teknolojileri ile araştırmacı dolaşımı paralel oturumlarının yanı sıra, bireysel araştırma destek programları hakkında bilgiler verildi. Ayrıca 7.ÇP’de yer almış başarılı bazı Türk araştırmacılar katılımcılarla deneyimlerini paylaştı.
İlk kez 2002-2006 yıllarında TÜBİTAK koordinasyonunda 6. Çerçeve Programına asosiye ülke statüsüyle katılan Türkiye, şimdi de 7. Çerçeve Programı’nın devamı olan Horizon 2020 Programı’nda (2014-2020) yer alacak. Araştırma ve inovasyon alanlarında AB ile ilişkilerini geliştiren Türkiye, Norveç ve İzlanda’dan sonra Horizon 2020’ye asosiye statüsüyle katılan üçüncü ülke durumunda.
Horizon 2020 programı 2014-2020 yıllarını kapsayacak olup, toplam bütçesi 79 milyar Avro olacak. 7.Çerçeve Programı’nın bütçesinin 53 milyar Avro olduğu dikkate alındığında bütçede yüzde 67 oranında bir artış yapıldığı gözleniyor.
Etkinliğe Üniversitemizi temsilen Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Kurum Koordinatörü Doç. Dr. Ahmet Erhan Özdemir ve Dış İlişkiler Birimi Genel Koordinatörü Doç. Dr. Muharrem Keskin katıldı.
Horizon 2020 programı ile ilgili detaylı bilgi www.h2020.org.tr adresinden temin edilebilir.
