2015’te diyabetle yaşayan yetişkinlerin sayısı 415 milyon ve bu sayının 2040’ta 642 milyona ulaşması bekleniyor1. Ülkemizdeki büyüyen diyabet sorununa karşı harekete geçen Etkin Eczacılık Derneği 14 Kasım Dünya Diyabet Günü’nde, diyabet tarama testlerinin önemine ve diyabetin yarattığı sağlık sorunlarına dikkat çekmek üzere bir kampanya başlattı. Yetişkin her 2 diyabet hastasından 1’inin hastalığının farkında olmadığını vurgulayan kampanyada, önlem alınmazsa diyabet hastalarının üçte birinden çoğunun ileride görme kaybı yaşayacağına dikkat çekiliyor. Ayrıca kampanya kapsamında ücretsiz bir diyabet risk anketi dernek sitesinden kullanıma sunuldu.
Ülkemizde yaygın olarak görülen diyabet kardiyovasküler hastalıkların, körlüğün, böbrek yetmezliğinin ve ayak ve bacak ampütasyonlarının önde gelen nedenlerinden biri. Etkin Eczacılık Derneği’nin her yıl Dünya Diyabet Federasyonu’nun belirlediği temayla ve önerdiği doğrultuda planladığı ve “Gözünüz Diyabette Olsun” sloganıyla hayata geçirdiği kampanya kapsamında, tip 1 ve tip 2 diyabetlilerin üçte birinden fazlasının ileride körlüğü neden olabilecek göz hasarlarıyla karşı karşıya kalabileceğini vurgulayarak, diyabetin kalıcı hasarlarından korunmak için erken teşhisin ve tarama testlerinin önemine dikkat çekti. Dernek, 14 Kasım Dünya Diyabet Günü’nde kullanımı sunduğu diyabet risk anketinin de yardımıyla, diyabette erken teşhisin önemine dair farkındalık seviyesini artırmayı hedefliyor.
Diyabet kaynaklı hasarlardan korunmak için tarama testleri ihmal edilmemeli
“Gözünüz Diyabette Olsun” kampanyası kapsamında dernek yetkilileri yetişkin her 2 diyabet hastasından 1’inin hastalığının farkında olmadığını ve bunların çoğunluğunun ise tip 2 diyabet hastası olduğunu vurguladı. “Maalesef birçok insan farkına bile varmadan çok uzun bir süre tip 2 diyabet hastası olarak hayatını sürdürüyor. Teşhis koyulduğunda ise diyabet komplikasyonları çoktan ortaya çıkmış oluyor. Oysa zamanında müdahale edilerek kandaki glikoz seviyesi, kan basıncı ve kolesterol seviyesinin mümkün olduğunca normal seviyelerde tutulmasıyla bu komplikasyonlar önlenebilir veya en azından ertelenebilir. Eğer tarama testleri ihmal edilmezse pek çok komplikasyon erken aşamada fark edilerek, gerekli tedavilerle ilerlemeleri önlenebilir. Bu nedenle diyabetin seyrini değiştirmek ve komplikasyon riskini azaltmak için tip 2 diyabet taramaları çok önemlidir.”
Sağlıklı bir yaşam tarzıyla tip 2 diyabet vakalarının çoğu önlenebilir
Günümüzde pek çok ülkede çocuklar arasında yetersiz beslenme ve fiziksel hareketsizlik artarken, çocukluk çağında görülen tip 2 diyabetin global bir sağlık sorunu haline gelerek ciddi sonuçlara yol açma riskinin çok yüksek1 olduğuna dikkat çeken dernek yetkilileri şunları söyledi: “Daha sağlıklı bir yaşam tarzıyla tip 2 diyabet vakalarının %70’e varan bir kısmı yani 2040 itibariyle yaklaşık 160 milyon vaka önlenebilir veya geciktirilebilir.1 Aksi takdirde düşük ve orta gelirli ülkelerdeki diyabetlilerin sayısı artmaya devam ederek, sürdürülebilir gelişmeye karşı büyük bir tehdit oluşturacak. Örneğin 2040 yılı itibariyle Afrika’daki diyabetli nüfusun iki katına çıkması bekleniyor.1 Dünyadaki toplam sağlık masraflarının %12’si ise diyabetli yetişkinler için harcanıyor ve bu harcamalar 2015’te 673 milyar dolar seviyesine ulaştı.1
Diyabet hastalarının 3’te 1’i görme sorunları ve körlükle karşı karşıya kalıyor
Diyabetin körlüğün başlıca nedenlerinden biri olduğunun ve diyabet hastalarının üçte birinden çoğunun ileride görme kaybı yaşadığının altını çizen yetkililer tarama testlerinin bu noktada çok önemli olduğunu belirtti. “Şu anda dünyadaki toplam diyabetli nüfusun üçte birinin, yani 93 milyonun üzerinde insanın diyabet kaynaklı görme bozuklukları vardır2. Oysa diyabet kaynaklı görme hasarlarının, yani diyabetik retinopatinin erken teşhisi ve zamanında tedavisi, görme kayıplarını engelleyerek diyabetin hastalar, kariyerleri ve toplum üzerindeki etkisini azaltabilir. Bu nedenle diyabetin ve diyabet komplikasyonlarının yönetimi, temel sağlık hizmetlerinin bir parçasıdır ve diyabetik retinopati taramaları buna dahil olmalıdır. Diyabetin dikkatli bir şekilde yönetilmesi ve diyabetik göz hastalıkları için tarama yapılması görme kayıplarının ve körlüğün engellenmesine yardımcı olabilir.”
