Dörtyol’da bir çok tarihi yerleşmeler ve kalıntılar bulunmaktadır. M.Ö. 5 bin ile 50 yılları arasında aktif bir yerleşme yeri olan Kinethöyük bunlardan en eski olanıdır.
Bölge M.Ö. 3000 yıllarından bu yana Akad ve Sümerlerden başlayarak M.S. 1. – 3. y.y.’ da Roma ve Bizanslı’lara kadar bir çok devlet ve medeniyetin egemenliği altında kalmıştır.
M.Ö. 333 de Helen İmparatoru İskender ile Pers kralı 3. Darius arasında yapılan İssos Savaşı’nın Deliçay (Pinaros) ile deniz kenarındaki bir yerde yapıldığı belirtilmektedir.
Dörtyol’un kuruluş yılları 11. yüzyılın sonlarına dayanmaktadır. 1338 yılında Memlüklerin Çukurova’yı fethinden sonra Üç Oklu Türkmen Boyları içinde bulunan Özerler’ in Özerli ve Ocaklı‘ mahallelerine yerleştikleri tespit edilmiştir.
22 Aralık 1909’da, padişah iradesiyle* Dörtyol adıyla Adana vilayeti, Cebel-i Bereket Sancağı’na bağlı kaza merkezi olmuştur.* İrade-i dahiliye :İ. DH, 1478 /1327.Z.5
Mondros ateşkes antlaşmasından sonra 11 Aralık 1918’de işgal edilen Dörtyol’da Milli Mücadele’de İLK KURŞUN 19 Aralık 1918’de Karakese köyünde Özerlili Hoca Ömer oğlu Mehmet Çavuş (Mehmet Kara ) tarafından atılmıştır. Bu olaydan birkaç gün sonra Kara Hasan Paşa tarafından da Milli Mücadele’nin ilk Kuvva-yı Milliye örgütü Dörtyol’da kurulmuştur.
Fransız ve Ermenilerle yapılan mücadele sonucunda 9 Ocak 1922’de Dörtyol düşman işgalinden kurtarılmıştır.
Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK 14 Ocak 1925, 16 Mayıs 1926 ve 15 Şubat 1931 tarihlerinde olmak üzere toplam 3 defa Dörtyol’ umuza teşrif etmişlerdir.
07 Temmuz 1939 yılına kadar Seyhan’a (ADANA) bağlı olan Dörtyol, Hatay’ın anavatana katılmasıyla bu ilimize bağlanmıştır.
Kurtuluş Savaşı’nın anısını yaşatmak üzere “İLK KURŞUN ANITI” 9 Ocak 1994’de, “İLK KURŞUN MÜZESİ” ise 9 Ocak 2014’de açılmıştır.
