Yarım asır önce birçok köylünün içinde barındığı toprak damlı konutlar yerini betonarme binalara bırakırken Hatay’ın Hassa İlçesinde bazı köylerde halen toprak damlar dikkat çekiyor.
Betonarme yapılaşma ve teknolojiden uzak, yerleşim yerleri kırsalda, köylerde saman ve topraktan yapılan harçla, duvar, ağaçla çalı üstüne sıkıştırılmış topraktan damlı konutlar revaçtaydı. Özellikte dağ köylerinde kurulan bu evlerde rutubetin olmadığı, yazları serin, kışları ise sıcak bir ortamın olduğu ifade ediliyor.
Bugün betonarme binalarda yaşayan insanların özlemle andığı toprak evlerin birçoğu unutulmaya terk edilmiş, harabe haldeyken, Hassa’da bazı köylerde toprak evlerin işlevini sürdürmesi dikkat çekiyor.
Hassa’nın Gazeluşağı Köyü’nde dimdik ayakta duran toprak evler, geçmiş ile bugün arasında çok önemli bir köprü oluşturuyor.
Geçmişi yad etme adına insan hafızasında yer ediniyor. Samanla, kırmızı toprağın karıştırılıp, yoğrulması sonucu yapılan harçtan oluşan toprak damlar loğ adı verilen taştan silindir ile sıkıştırılarak özellikle kışın yağmur suyunu sızdırması önleniyor.
Gazeluşağı Köyü’nden Seyfettin Kara (65) toprak damlı evlerinin damını loğlamaktan zevk aldığını belirterek, toprak evde yaşamanın kendilerini sağlıklı bıraktığını belirtti.
Kimsenin betonarme binalara imrenmemesini ifade eden 12 çocuklu Seyfettin Kara “Toprak evlerimiz sağlık açısından çok faydalı.Bu evlerde asla nem ve rutubeti yok.Yıllardır biz bu evlerde oturuyoruz.Allah’a şükür her hangi bir hastalığımız yok.Çocuklarımız da gayet sıhhatli.Lakin tek sıkıntımız,kış aylarında damlarımızın akması.Özellikle ilk yağmurlarda damlarımız akıyor.İçerdeki eşyalarımız berbat oluyor.Damlarımızın akmaması için yağmurlu günlerde damlarımızı bol bol loğluyoruz.
Saman ve tuzla toprağın sıkışması sağlanıyor.
Loğlamadan önce saman ve tuz atarak yarık yerlerin kapanmasını ve toprağı sıkışmasını sağlıyoruz. Damı akıtmaz hale gelinceye kadar,yavaş yavaş loğluyoruz.”
Damı loğlarken dikkati de, elden bırakmamak gerektiğini de belirten Seyfettin Kara “Allah korusun ,Ani bir dalgınlığımızda loğla beraber damda düşmenin kaçınılmaz, olduğunu ifade etti.
Hassa belediye Başkanı Abdurrahman DEMİREL de, yaptığı açıklamada; “Hatay’ın güzel ve şirin İlçesinde bir çok tarihi ve kültürel değerlerin yer aldığını ifade ederek;
Amanos Dağları eteklerinde kurulu mahallerimizde toprak evlerde yaşayan insanlarımız bulunmaktadır. Buralarda oturanların uzun yaşadığına şahit olmaktayız, bunun ana sebebinin ise doğal yaşam ve toprak evlerin olduğunu düşünüyoruz.tarihi ve kültürel zenginliğimiz olan bu evlerin korunması ve yaşatılması için ilgili kurumlarla çalışmalar yapmaktayız.”dedi.
Başkan Demirel; Ayrıca , bu evlerde oturan fakir , muhtaç ve şartları tutan ailelere Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından her yıl belli sayıda yapıldığını sözlerine ekledi.
