Baş ağrısı insanoğlunu uygarlığın erken dönemlerinden itibaren rahatsız etmeye başlamıştır. Baş ağrısına dair kaynaklar milattan önce 3000 yılına kadar uzanabilmektedir. Yayınlanmış en eski kaynak ‘hasta baş ağrısını ‘ tanımlayan bir Sümer epik şiiridir.
Migren zaman zaman ataklar yapan, başın genellikle bir tarafında zonklayıcı karekterde baş ağrısına bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal, görme bozuklukları, baş dönmesi gibi şikayetlerin eşlik edebildiği bir baş ağrısı türüdür.
Migren atağı sadece baş ağrısından oluşmamaktadır. 1-8 gün arasında yer alabilen 4 dönemden oluşmaktadır. Bu dönemler sırasıyla prodrom, aura, baş ağrısı ve postdrom dönemdir.
Prodrom dönemi baş ağrısından saatler öncesinde ( 3 gün öncesine kadar uzanabilir) ortaya çıkan aşırı yorgunluk hissi, konsantrasyon güçlüğü, ensede sertlik, ışıktan rahatsız olma, sesten rahatsız olma, düşünme güçlüğü, kontrolsüz esneme, aşırı bazı yiyecekleri yeme isteği (örneğin çikolata) gibi belirtilerin oluğu dönemi kapsar.
Aura dönemi baş ağrısından 15-20 dakika önce ortaya çıkabilen geçici nörolojik işlev kayıplarıdır. En sık Aura bulgusu görme ile ilgilidir. Bunlar bazen yanıp sönen ışık parlamaları şeklinde olabilirken bazen hiçbir görüntünün yer almadığı boş alanlar şeklinde olabilmektedir. Ayrıca keçeleşme, uyuşma, karıncalanma, konuşma bozukluğu, güç kabı şeklinde de Aura gözlenebilmektedir. Aura genellikle 5 dakika ile 60 dakika arasında sürmektedir. Aura migren hastalarının yaklaşık %15-20 kadarında görülür, her atakta ağrıya eşlik etmeyebilir , bazen de baş ağrısı olmadan görülebilir.
Baş ağrısı evresinde sıklıkla tek taraflı, çoğu zaman zonklayıcı karekterde, öksürme, hareket etme, eğilme ile şiddeti artan 3 güne kadar sürebilen baş ağrısı gözlenir. Ağrı esnasında ışık, ses, koku gibi duyusal uyaranlara aşırı duyarlılık ortaya çıkar. ağrıya iştahsızlık, bulantı, kusma eşlik edebilir, gözlerde kızarıklık, yaşarma ve burun tıkanıklığı bazen görülebilir.
Postdrom dönemi belirtilerin azalarak geçmeye başladığı dönem olup aşırı idrar yapma ve yorgunluk görülür.
MİGREN TANISI NASIL KONUR?
Migrene özgü bir görüntüleme ve Laboratuvar tetkiki yoktur. Migren tanısında önemli olan hikaye ve nörolojik muayene bulgularının normal olmasıdır.
NE ZAMAN BEYİN RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLEMESİ YAPILMALI?
Zaman içerisinde baş ağrısında kötüleşme
40 yaş sonrası yeni başlayan baş ağrısı
hayatındaki en kötü baş ağrısı
Ani başlayan şiddetle baş ağrısı
Egzersiz, cinsel ilişki, öksürük, hapşırma ile şiddetlenen baş ağrısı
Baş ağrısına sara nöbeti, çift görme, yürüme, konuşma bozukluğu gibi bulguların eşlik etmesi
Baş ağrısının ense sertliği, ateş veya döküntüye eşlik etmesi
Kafa travmasından sonra baş ağrısının başlaması
Baş ağrılı hastada kanser, AIDS gibi tanıların olması
MİGREN TEDAVİSİNDE NELER YAPILMALI?
Öncelikle migren ağrısını tetikleyen açlık, uykusuzluk, stres, alkol gibi faktörlerden uzak durulmalı ve düzenli egzersiz gibi yaşam tarzı değişikliklerinin uygulanması gerekir. İlaç tedavileri iki bölümden oluşur. ilk önce atak tedavisİ yapılmalı ve ayda 2-3 ataktan fazla migren atağı yaşayan kişilerde koruyucu tedaviler planlanmalıdır.
Uzm.Dr.Serkan YILMAZER
Nöroloji Uzmanı
Hatay Gönüllüleri Konseyi Derneği Sağlık komisyonu üyesi
iletişim: Serkanyilmazer@ozeldoguakdenizhastanesi.com