Amik Gölü neden kurutuldu

Amik gölünün kurutulması, Hatay devleti zamanında 21 Eylül 1938 yılında bataklıkların kurutulması ile gündeme gelmiştir.

15 Ocak 1939 tarihinde yapılan meclis toplantısında bataklıkların kurutulması ile ilgili hazırlanmış projeler görüşüldü. Kurutulan arazilerin de ekilebilir hale getirilmesi öngörülüyordu. Kurutma işlemine öncelikle, Mazlum Paşa’ya Abdülhamit zamanında verilmiş bir hediye olan, Mazlum Paşa bendinin yıkılması ile başlanmıştır. Bu bent zamanla can ve mal kayıplarına neden olmuş, fayda getireceği yerde zehirli bir hediye haline gelmiştir. 1.5 Metre yüksekliğinde 300 metre uzunluğunda olan bu bendin üzeri tel süzgeçlerle kaplanmış adeta bir Çin seddi haline getirilmiştir. Sular beraberinde getirdiği her türlü pislikler, bu süzgeçte üzerinde birikiyor ve settin yükselerek gelen suların Asi nehrine akışı engelleniyordu. Dolayısıyla pis sular ovaya yayılıyor, mal ve can kaybına neden oluyor. Burada ikamet eden vatandaşlar da bundan büyük ölçüde zarar görüyor, yerini yurdunu bırakıp göç etmek durumunda kalıyor.

Bu bentten dolayı meydana gelen sıtma hastalığından çok insan ölmüş ve maddi zarara yol açmıştır. Amik köylerinde öğretmenlik yapan bir öğretmen’in,15 yıl içinde 8 çocuğu ve eşi sıtma hastalığından ölmüştür. Bu bataklıklar sıtmayı önlemek amacıyla1940 ile 1950’li yıllarda aşama aşama kurutuldu. Sıra Antakya’nın ve yörenin hayat kaynağı olan Amik gölüne gelmişti.
1950 yılına gelindiğinde, Amik ovasını su baskınlarından korumak sıtma hastalıklarına neden olan sivrisineklerle mücadele etmek kurutulmadan elde edilecek toprağı tarıma kazandırıp, köylüye dağıtmak amacıyla Gölün kurutulması gündeme gelmiştir. Suyun boşaltılması için proje görüşmeleri ve siyasilerle görüşmeler sonunda, 1973 yılında kurutma işlemine geçilmiştir. Öncelikle gölü besleyen akarsuların ovadaki yataklarının küçük Asi çayına bağlanması ile başlanmıştır. Yaz aylarında göl sularının çekilmesinden yararlanılarak yeni kanallar açılmış ve gölü besleyen su kaynakları Afrin, Murat ve Comba drenej kanallarıyla Asi nehrine akıtılarak gölün suyu boşaltıldı. 1975 yılında göl tamamen kurutulmuş ve haritadan silinmiştir. Uzunluğu 16 Km Genişliği 10 Km olan gölün çevresindeki bataklıklarla beraber 310Km idi. Gölün kurutulmasından elde edilen araziler, aile başına 20 dönüm olmak üzere köylülere dağıtıldı.

Amik gülü Antakya’ya ve çevresine hayat veren bir göldü. Medeniyetler şehri Antakya’da, işte böyle işini bilmezlerin aldığı kararlarla, bir bölgenin can damarı olan göl kurutuluyor ve bugün tabiat ve insanlar susuzluğa mahkûm ediliyor. Yeniden oluşması için yapılan çalışmalar ise ne yazık ki hüsran oldu ve olacak ta. Çünki Hatay hava alanı göl yatağı aynası içinde bulunuyor. Allah’ın bizlere bahşettiği bu güzelim gölün yeri şimdi bir çöl. Amik köylüsü yoksul insanlar susuz. BU GÜZELLİK YOK EDİLİRMİ?