Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Çelik, yaptığı açıklamada, keçiboynuzu meyvesi ve tohumunun, içerdiği biyoaktif bileşikler nedeniyle ilaç ve gıda alanında büyük kullanım potansiyeline sahip olduğunu belirtti.
PAÜ’den Prof. Dr. Vural Küçükatay, Doç. Dr. Emine Nur Herken, Ahmet Ermiş ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinden Prof. Dr. Mehmet Güven Görk ile “Türkiye’de Yetişen Keçiboynuzu Meyvesinden Biyoaktif Madde Elde Edilmesi ve Ekstraktın Bileşim, Fonksiyon ve Veriminin Ekolojik Şartlara Bağlı Olarak Tanımlanması Projesi”ni hazırladıklarını aktaran Çelik, proje çalışmalarının Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının da desteğiyle sürdüğünü kaydetti.
Türkiye’de üç formu bulunan keçiboynuzundaki biyoaktif maddelerin özellikle kanser, alzaymır, diyabet, astım başta olmak üzere birçok hastalığın tedavisinde önemli etkileri olduğunu ifade eden Çelik, şunları söyledi:
“Bilimsel adı ‘ceratonia siliqua’ olan keçiboynuzu, önemli ekonomik bitkilerdendir. Maalesef günümüze kadar yeterince değerlendirilememiştir. Genellikle yöre halkı tarafından toplanmakta ve hayvanları beslemede kullanılmaktadır. Meyvesi, etli olan kısmı da çekirdeği de önemli olan bir türdür. Çekirdeğinden 18 farklı etken madde elde edilmekte, içerisinde en önemli olan kimyasal bileşenler teofilin ve pinitoldür. Teofilin, özellikle astım hastalarının kullandığı ilaçların ana etken maddesidir.”
Farmakolojide şeker hastalığı, astım ve solunum yolu enfeksiyonları tedavisinde kullanılan ilaçların etken maddesi pinitol ve teofilin keçiboynuzunda hangi miktarda bulunduğunu tespit etmeyi ve bu alanda yapılan çalışmalara katkı sağlamayı düşündüklerini belirten Çelik, “Biz bu bitkiden elde ettiğimiz unla astım hastaları için bisküvi imal ettik. Özellikle bu bölümdeki çalışmaları üniversitemizin Gıda Mühendisliğinde Öğretim Üyesi olan Doç. Dr. Emine Nur Herken bisküviye dönüştürmekte. İleride ayrıcalıklı ürün olarak bu bitki raflarımızı süsleyecek. Bu ürünün solunum problemi olan kişilere önemli katkılar sağlayacağını düşünüyoruz. Ayrıca yapılacak testlerle diyabetik hastalar için de gıda ürünü olabilir” diye konuştu.
“İlaç için birçok aşamadan, çeşitli fazlardan geçmesi gerekir” diyen PAÜ Gıda Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emine Nur Herken, bunların farmakolojik çalışmalar açısından yol gösterici olacağını söyledi.
