Hamilelik süreci hemen hemen tüm anne baba adayları için oldukça heyecanlı ve bir o kadar da sorularla dolu geçen bir süreç olur. Bütün hazırlıklar bebeğin vaktinde doğacağı üzerine yapılsa da her 10 bebekten birinin erken doğum sonucu dünyaya geliyor olması planlarda değişiklik yapmayı gerektirebilir.
Normal bebeklerden biraz daha fazla özene ihtiyaç duyan erken doğan (prematüre) bebekler, farklı ihtiyaçlara sahip olmanın yanı sıra farklı risklerle de karşı karşıya.
Prematüre doğumların tıptaki ve bakım kalitesindeki gelişmeler sayesinde eskisi kadar korkulacak bir durum olmadığını belirten Acıbadem Adana Hastanesi Yüksek Riskli Gebelikler Merkezi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Perinatoloji Uzmanı Prof. Dr. Süleyman Cansun Demir, erken doğan bebeklerin her şeyden önce çok sıkı takip edilmesinin ve görülen sorunlara hızla müdahale edilmesinin hayati önemde olduğunun altını çiziyor.
Yakın takip çok önemli
Prematüre doğan bebeklerin mutlaka yenidoğan uzmanının olduğu bir yenidoğan bakım ünitesinde takip edilmesi gerekiyor. Bebeğin hangi haftada doğduğunun yaşam şansı açısından çok belirleyici olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Süleyman Cansun Demir, özellikle 28 haftadan önce doğan bebeklerin hayatta kalma şansının düşük olması nedeniyle çok daha yakından takip edilmeleri gerektiğine dikkat çekiyor. En çok solunum ve beslenme problemleri yaşayan prematüre bebekler akut ve kronik akciğer hastalığı, enfeksiyonlar, kafa içi kanamalar, havale ve diğer nörolojik problemler ve büyüme ve gelişme geriliğinin yanı sıra görme ve işitme problemleri, beslenme ve sindirim sistemi sorunları gibi birçok riskle karşılaşıyorlar. Bu riskler deneyimli yenidoğan uzmanları ve iyi bir bakımla ortadan kaldırılabiliyor ya da büyük oranda kontrol altına alınabiliyor.
Anne adayları da takip edilmeli
Prematüre doğum yapmış annelerin sonraki gebeliklerinde de benzer bir durumla karşılaşma riski olabileceğini söyleyen Prof. Dr. Demir, böyle bir durumda anne adayının mutlaka bir perinatoloji uzmanınca takip edilmesi gerektiğini belirterek rutin kontrollerin de ihmal edilmemesini tavsiye ediyor.
Nedenleri kadından kadına değişebilir
Tüm dünyada doğumların yaklaşık yüzde 10’u erken doğum. Gelişmiş ülkelerde de bu durum farklı değil. Erken doğum (prematürite), yenidoğan ölüm sebepleri arasında ilk sırada yer alıyor. Annenin vajinal veya idrar yolu enfeksiyonlarının olması, serviks (rahim ağzı) yetersizliği, hormonal değişiklikler, alkol ve sigara kullanımı gibi etkenlerin yanında kaza, düşme ve travmalar da erken doğumu tetikleyebilen faktörler arasında. Çoğul gebeliklerde ve önceden prematürite öyküsü olanlarda erken doğum riskinin yüksek olduğunu belirten Prof. Dr. Süleyman Cansun Demir, prematüre doğumu öngörmenin her zaman mümkün olamayabileceğine dikkat çekiyor.
Erken doğum riskini ortadan kaldırmak için
Erken doğum riskini ortadan kaldırmak için her şeyden önce dengeli ve düzenli beslenmek ve varsa sigara-alkol kullanımına ara vermek gerekiyor. İkiz ya da üstü çoğul gebelik varsa takibin daha dikkatli yapılması öneriliyor. Daha önceden prematüre bebek doğurmuş annelerde rahim ağzının ölçülmesi ve gerekirse ‘serklaj’ denilen dikiş atılması yöntemiyle veya progesteron hormonu takviyesi le prematüre doğumun önlenmesi yoluna gidilebiliyor. İdrar yolları veya vajinal enfeksiyonların vakit geçirmeden tedavi edilmesi için doktora başvurmak da erken doğum riskini azaltacak önlemler arasında. Uzmanlar bütün bunlara ek olarak anne adaylarının hamilelik süresince ağır kaldırmaktan ve ağır işlerden kaçınmasını ve bu tür işler için mutlaka yardım istemesini öneriyor.
