Mehmet ÇARDAK-E. Gümrük ve Dış Ticaret Başmüfettişi
Gümrük camiasından ya da halk arasından hatırlayanlar var mıdır? Bilemiyorum. Ama ben hatırlıyorum ve unutamıyorum. Bundan tam 8 yıl önce, Hatay’ın Reyhanlı İlçesi’ndeki Cilvegözü Sınır Kapısı’nda görevli Gümrük Muhafaza Memuru Mehmet Emin Odabaşı, hâlâ kamuoyunda bilinmeyen nedenle tartıştığı bir görev arkadaşını tabancayla öldürüp, diğerini de yaraladıktan sonra intihar etmişti.
Olay, 2007 senesinin 4 Temmuz Çarşamba günü saat 22.30 sıralarında Reyhanlı İlçesi’ndeki Cilvegözü Sınır Kapısı’nda meydana gelmişti. Memurlara hizmet veren kafeteryada oturan Gümrük Muhafaza Memuru Mehmet Emin Odabaşı ile Gümrük Muhafaza Kısım Amiri Ahmet Güzel ve Gümrük Muhafaza Kaçak İstihbarat Narkotik Büro Elemanı İmdat Maden arasında hâlâ belirlenemeyen nedenle tartışma çıkmıştı. Tartışmanın kavgaya dönüşmesi üzerine, Mehmet Emin Odabaşı, beylik tabancasını çekerek önce İmdat Maden’e, ardından da Ahmet Güzel’e “Yaktınız beni şerefsizler…” diyerek, ateş etmişti. Odabaşı, daha sonra tabancayı başına dayayarak ateşlemişti.
İmdat Maden olay yerinde hayatını kaybederken, ağır yaralanan Odabaşı ve Güzel, ambulanslarla Reyhanlı Devlet Hastanesi’ne kaldırılmıştı. Yaralılardan Güzel, burada yapılan ilk müdahalenin ardından Antakya Devlet Hastanesi’ne, Odabaşı ise Antakya Mustafa Kemal Üniversitesi Araştırma Hastanesi’ne sevk edilmişti. Daha sonra, Odabaşı, Araştırma Hastanesi’nde yapılan tüm müdahalelere karşın hayatını kaybetmişti. Devlet Hastanesi’nde yoğun bakımda tedavi altına alınan Güzel de hayati tehlikesini atlatamamış ve hayata veda etmişti!
Son yarım asırlık Gümrük tarihinde hiç böyle bir olay yaşanmamıştı. Cilvegözü Sınır Kapısı’nda meydana gelen silahlı, kanlı ve elim olayın bir benzerine o güne değin hiç rastlanmamıştı!
ERDEM VE ŞEREF KAVGASI
Ölenler gümrük kaçakçılığı ile mücadele derken veya kaçakçıları takip ederken ölmemişlerdi. Ya da düşürüldükleri bir pusuda can vermemişlerdi. Onlar şeref ve erdemden kaynaklı bir kavgaya kurban olmuş gümrükçülerdi. Onların feci ölümü bütün Gümrük camiasının olduğu gibi bir Gümrük Müşaviri olarak benim de canımı yakmıştı.
Doğal olarak, cinnet geçirerek görev arkadaşlarını öldürüp intihar eden Gümrük Muhafaza Memuru Mehmet Emin Odabaşı’nın öldürme ve intihar olayının ardından her vatandaş gibi biz de gözümüzü Gümrük Teşkilatı’nın üst yönetim kadrolarında görevli bürokratlarının ve Reyhanlı Cumhuriyet Başsavcılığı’nın ağzına diktik, bir açıklama bekledik.
Cilvegözü Gümrük Kapısı’nda görevli bazı Gümrük Muhafaza amir ve memurlarını şerefsizleştiren ve ölümlerine neden olan gümrük olayı neydi? Herkes gibi bir meslektaş olarak biz de merak ettik! Ama maalesef Gümrük Teftiş Kurulu’nca ve Reyhanlı Cumhuriyet Başsavcılığı’nca açılan soruşturma dosyaları kapatılınca merakımız kursağımızda kaldı. Savcılık, Gümrük Muhafaza Memuru Mehmet Emin Odabaşı’nın iki görev arkadaşını silahı ile vurduktan sonra intihar ettiğini saptamış ve başka şüpheli olmadığı için de ‘kovuşturmaya yer olmadığı’ kararıyla dosyayı kapatmıştı.
Şeref; başkalarının gösterdiği saygının dayandığı kişisel değerdir, onurdur. Şeref; erdem, gözü peklilik ve yetenekle kazanılmış iyi şöhrettir. Gümrük Muhafaza Memuru Mehmet Emin Odabaşı’nın, Gümrük Muhafaza Kısım Amiri Ahmet Güzel ile meslektaşı İmdat Maden’e beylik tabancasını çekerek ve “yaktınız beni şerefsizler…” diyerek ateş etmesinin çok ciddi sebeplerinin olması gerekmez miydi?
Yıllardır görevi gereği silah taşıyan bir Gümrük Muhafaza Memurunun ortada şeref, onur ve erdem gibi ciddi sebepler olmaksızın görev arkadaşlarını öldürüp intihar etmiş olmasının sıradan bir olay olarak kabulü mümkün müdür?
Uzun süredir etkisinden kurtulamadığım, şokunu atlamadığım ve ömrüm boyunca da unutamayacağım bu üzücü ve ölümle sonuçlanan kavganın sebebinin derinliğine araştırılmadan ve Cilvegözü Gümrük Kapısı’nda yaşanan şerefsizlikler ortaya çıkarılmadan idari ve adli soruşturma dosyasının kapatılmasının sebebini anlatmakta zorluk çekiyorum. Çünkü Cilvegözü Gümrük Kapısı’nda yaşanan kanlı ve ölümcül olay Gümrük tarihinde bir ilktir. O güne kadar, gümrüklerde meydana gelen üzücü ve ölümle sonuçlanan benzer bir tartışmaya, kavgaya ve intihar olayına hiçbir gümrükçü tanık olmamıştır. Gümrük’te hiç sebepsiz kavga olur mu? Bu kavganın sebebi Cilvegözü Gümrük Kapısı’nda her daim yaşanan gümrük kaçakçılığı ve rüşvet ve yolsuzluk olaylarından başka ne olabilir ki?
O güne kadar hiçbir Gümrük Muhafaza görevlisi diğer bir görev arkadaşına sırf ‘şeref’ yüzünden kurşun sıkmamıştır. Hiçbir Gümrük Muhafaza Memuru bir hiç uğruna, önce amirini, ardından da mesai arkadaşını vurarak öldürmemiştir. Gümrüklerde böylesine bir intihar olayı asla yaşanmamıştır. Cilvegözü Gümrük Kapısı’na kan bulaşmış, Gümrük camiası derinden sarsılmıştır. Ancak soruşturmacılar tarafından intihar olayının gerçek sebebi ortaya konamamış ve soruşturma dosyası rafa kaldırılmıştır.
CEVAP BEKLEYEN SORULAR!
Bize göre, 4 Temmuz 2007 Çarşamba akşamı Cilvegözü Gümrük Kapısı’nda meydana gelen ve ölümle sonuçlanan elim olayın temel nedenleri derinliğine araştırılmamış ve ‘şeref’ kavgasının arkasındaki ‘kirli’ ilişkiler ortaya çıkarılamamıştır. İntihar olayının gerçek sebepleri saptanamamıştır. Mesai arkadaşlarını öldürüp intihar eden Gümrük Muhafaza Memurunun şeref, onur ve erdeminin dayandığı kişisel değerleri hiçe sayılmıştır. Gümrük Muhafaza görevlileri arasındaki erdem-şeref kavgasının dayanağını teşkil eden gümrük kaçakçılığı ve yolsuzluk olayları örtbas edilmiştir.
Şerefi için görev arkadaşlarına kurşun sıkan ve ardından intihar eden Gümrük Muhafaza Memurunun ‘şerefsizlik’ ile suçladığı arkadaşlarının gümrük yolsuzluğu ve rüşvet olaylarının derinlemesine araştırılmadığı ve bu intihar olayının gerçek nedenlerinin aydınlatılamadığı gerçeği gün gibi ortadadır. Belli ki Gümrük Müfettişleri de Reyhanlı Cumhuriyet Savcısı da, görev gereklerini yerine getirirken kaçınılmaz hataya düşmüşlerdir. Dolayısıyla da olay hakkında kamu davasının açılmasını gerektiren sebepler göz ardı edilmiştir. Görev arkadaşlarını öldüren ve ardından intihar eden Gümrük Muhafaza Memuru Mehmet Emin Odabaşı’nın intihar olayı değerlendirilirken ‘şeref meselesi’ hiç dikkate alınmamıştır.
Belli ki birileri istedikleri kadar görevlerinde uzman olduklarını iddia etseler de icraatları profesyonel siyasilerin gayretleri ile sınırlı kalmıştır. Kocalarını, evlatlarını ve babalarını toprağa veren ve öldürme ve intihar olayının gerçek sebebinin ne olduğunu bilemeyen o güzel insanlar, yani merhumların yakınları kahrolmuştur.
Umuyor ve diliyorum ki, ebediyete göç eden üç Gümrük Muhafaza görevlisinin ölüm nedeni; gümrük kaçakçılığı, rüşvet veya yolsuzluk olayı olmasın. İsterim ki, ölümleri kutsal bir ülkü veya erdem ya da şeref yüzünden olsun!
Ama yine de aklımda yanıtını bulamadığım sorular var: Cilvegözü Gümrük Muhafaza Kaçak İstihbarat ve Narkotik Büro görevlilerinin aralarında tartışıp da çözüme kavuşturamadıkları önemli mesele neydi acaba? Gümrük Müfettişlerinin Cilvegözü Gümrüğü’ne denetim görevi için geldikleri bir günde bu kavga ve intihar olayının meydana gelmesinin gerçek sebebi nedir? Cilvegözü Gümrük Kapısı’ndaki erdemliler ve şerefsizler kimlerdir?
Kamuoyunda yıllardır bu sorulara doğru yanıtlar beklenmektedir. Gümrük Teşkilatı’ndan da Reyhanlı Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan da bu sorulara doğru ve inandırıcı yanıtlar verilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde ve bilinmelidir ki, bu ve benzeri soruları yanıtsız bırakanlar devlete de adalet duygusuna da zarar vermiş olurlar. Hiçbir kamu görevlisinin, kanlanan Cilvegözü Gümrük Kapısı’ndan rant sağlayanların ekmeğine yağ sürmeye hakkı yoktur!
