HATODER Başkanı Burhan Kekimoğlu yaptığı basın açıklamasında Talasemi ve Oracak Hücre Anemi hastalıklarının tedavi süreçlerinin nasıl olacağını nelere dikkate edilmesi gerektiğini hakkında bilgiler verdi.
Kısa adı (HATODER) olan Hatay Talasemi ve Orak Hücre Anemi Hastalıkları Derneği Başkanı Burhan Kerimoğlu; içinde bulunduğumuz yaz ayları dolayısıyla evlenecek gelin ve damat adayları için talasemi hastalığının önemine dikkat çekerek bu konuda dünya ve ülkemizdeki talasemi taşıyıcılığı ve hasta kişilere yönelik göstergelere işaret ederek, şu açıklamalara yer verdi; talasemi dünyada en sık görülen, aynı zamanda önlenmesi en kolay olan ‘’kalıtsal bir kan hastalığı’’dır.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, bu hastalığın önlenmesinde başarılı olan dünya ülkelerinde devletin sağlık otoritelerinin hemoglobinopati hastalıklarının başında gelen talasemi ve orak hücre hastalıklarının önlenmesi adına yapmış oldukları çalışmalara ciddi derecede sahip çıkmış olmalarıyla beraber bu alanda gönüllülük kapsamında hizmet veren sivil toplum kuruluşları ile ortak işbirliğine gitmeleri sonucun da talasemi ve orak hücre anemi hastalıklarını önlemede çok ciddi bir adım olmuştur.
Bu ülkelerden kısaca bazılarını söylemek gerekirse başta yavru vatan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Yunanistan, İtalya ve İspanya gibi bazı Akdeniz ülkeleridir. Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre tüm dünyada 266 milyon hemoglobinopati taşıyıcısının olduğu bilinmekle birlikte, ülkemizde ise talasemi taşıyıcılığı sıklığı yaklaşık olarak %2,1’ler olmanın yanında 1.300.000 taşıyıcının ülkemiz de olması da ayrı bir boyutu gözler önüne sermektedir. Ülkemizde yaklaşık olarak 4500-5000 binler civarında hasta olmakla birlikte bu hastaların 2010’nun ilimizde yaşıyor olması bu hastalıkların ilimizde ciddi bir boyut teşkil ettiğinin de apaçık göstergesidir. Aslında ilimiz adına hiçte tasvip etmediğimiz bir tablo ile karşı karşıyayız, özellikle ilimiz genelinde % 6,1 oranında olan taşıyıcılık oranları, bazı ilçelerimizde ve beldelerimizde % 10’lara ve hatta % 21’lere kadar artış göstermektedir. İlimizin denize kıyısı olan ilçe ve beldelerinde bu oranların artış gösteriyor olması bu bölgede yaşayan kişilerin mutlaka evlenmeden çok önce bu testi yaptırmaları ve taşıyıcılık durumunun var olup, olmadığını bilmeleri evliliğe atacakları adımları daha sağlıklı atmalarında önemli bir faktör olacaktır.
Bu hastalığın önlenmesi için Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) desteğiyle gerek Akdeniz ülkelerinde ve gerekse hastalığın yaygın olarak görüldüğü diğer dünya ülkelerinde talasemi kontrol programlarının uygulanmaya başlamış olması bu hastalıklarla aktif olarak mücadele şu göstergelerden faydalanılmıştır;
1-Hasta bakımı,
2-Toplumun bu hastalık hakkında bilgilendirilmesi (eğitim çalışmaları),
3-Taşıyıcı taramaları,
4-Genetik danışma ile birlikte, doğum öncesi (prenatal) tanı yöntemi; gibi çalışmalarla ciddi anlamda bu hastalığın önlenmesi adına çok yönlü çalışma metotları sürdürülmektedir.
Taşıyıcılar bireyler diğer insanlar gibi sağlıklıdırlar, ancak taşıyıcı olduklarını evlenmeden önce yaptırdıkları özel bir kan testi olan ‘’hemoglobinelektroforezi’’ testi ile öğrenme yoluna gitmektedirler.
Özellikle talasemi taşıyıcılığı ve hastalığı kişide kendiliğinden oluşmayan; anne ve babadan genler yoluyla geçen irsi bir olaydır. İki talasemi taşıyıcısının evlendiğini varsayacak olursak, annenin her gebeliğinde dünyaya getireceği bebek için şu olasılıklar ortaya çıkacaktır, bunlar % 50 taşıyıcılık, %25 hasta ve %25 sağlıklı bebek olma ihtimalleridir.
Bu yüzden gelin ve damat adaylarının bu yolda ilk adımı atmaya başladıkları ilk günden itibaren bu kan testini yaptırmaları onlar için yaşamlarında çok önemli avantajlar sağlayacaktır.
Evlenecek olan her yaştaki bay ve bayanlar bu hastalıklardan hangisinin taşıyıcı olup, olmadıklarını merak edip en yakın sağlık kuruluşlarına müracaat edebilirler. Özelikle bizler de bu konuda Hatay Talasemi ve Orak Hücre Anemi Hastalıkları Derneği olarak halkımıza destek olma adına www.hatoder.com adresinden bilgi alabilir veya info@hatoder.com ve hatoder@hotmail.com adreslerinden sorular sorabilir, bu konularda bizlerden en kısa sürede bilgi edinebilir.
Talasemi kan testi olan ‘’hemoglobinelektroforezi’’ kan testini yaptırmayan kişi veya kişiler ileri de bu hastalıkların artışına davetiye çıkarmış olacaklardır. Doğacak olan her yeni hasta bebek yaşamının her sürecini hastane ortamında sürdüreceği gibi anne ve babalar da bu süreçte her daim işlerini, güçlerini hatta evdeki diğer aile fertlerini bırakıp uzun süreler bu hastalarla hastane koridorlarında uğraşmaktan yorgun düştüklerini fark edeceklerdir. Evlenmek isteyen siz değerli gençler ve bu gençlerin kıymetli anne ve babaları sizlerde birer büyük olarak evlatlarınıza bu konuda bu testi mutlaka yaptırmaları için acele etmelerini mutlaka talasemi kan testi olan ‘’hemoglobinelektroforezi’’ yaptırmalarını önermeyi unutmayınız.
Halkımızın bu duyarlı davranışı sergileyecek olması, başta sağlık otoritelerini bu alanda hizmet veren sivil toplum kuruluşları olarak bizleri, hastalığı önleme adına ele ele vererek yaptığımız çalışmalarda sıfır hasta bebek doğumlarının hedeflenen yıllar itibariyle gerçekleşmesi bizleri çok mutlu edecektir.
