Zeytinyağı sektöründe yüzler gülüyor. Dünya piyasasının önemli oyuncusu İspanya’da rekoltenin düşmesi Türk ihracatçılarına yaradı.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği verilerinden derlenen bilgiye göre, sezona yüksek rekolteyle giren sektör, bir önceki sezona göre ihracatını yaklaşık 5 kat artırdı. Artışta, 1 milyon 400 bin ton ortalama yıllık üretimle dünyada ilk sırada bulunan İspanya’da kuraklık sebebiyle rekoltenin 600 bin ton seviyelerine gerilemesi ve döviz kurundaki yükselişin etkili olduğu belirtiliyor.
Yüzlerin güldüğü sektörde, zeytinyağının ortalama ihraç fiyatı ise ton başına 3 bin 156 dolar olarak gerçekleşti. Zeytinyağı ihracatında başarılı bir sezon yaşayan Türkiye, sofralık zeytin ihracatında ise yüzde 8’lik artışla 111 milyon 953 bin 308 dolarlık döviz kazandırdı. Bu dönemde siyah zeytin ihracatı 86 milyon 569 bin 78 dolar olurken, yeşil zeytin ihracatı ise 25 milyon 384 bin 230 dolara ulaştı.
Zeytinyağında dünya piyasasının en önemli oyuncusu İspanya’da rekoltenin düşmesi Türk ihracatçılarına yaradı. Türkiye, geçen sezon ihracat yaptığı 9 ülkeye bu sezon hiç zeytinyağı satamazken, geçen sezon hiç ihracat yapılmayan İspanya, Portekiz, Burkina Faso, Cezayir, Fas, Kongo, Liberya, Madagasgar, Moritanya, Nijer, Grenada, Kolobiya, Meksika, Peru, Şili Tayvan, Bulgaristan, Litvanya, Romanya ve Dubai’ye yeniden zeytinyağı ihracatı gerçekleştirdi.
Daha önce İspanya’nın hakimiyetinde olan ve geçen sezon hiç ihracatın yapılmadığı 20 ülkenin pazarlarına Türk ihracatçısı bu sezon yeniden girdi. Türkiye’nin ilk kez girdiği yeni pazarlar arasında dünya üretiminde ilk sırada bulunan İspanya’nın yanı sıra, Cezayir, Fas, Portekiz gibi üretici ülkeler de bulunuyor. Dünya üretiminin yüzde 40-45’ine sahip İspanya, içinde bulunduğumuz sezonun 9 ayında Türkiye’den 57 milyon 597 bin dolarlık zeytinyağı ithal etti. Geçen yıl Türkiye’den ithalatı sıfır olan İspanya, bu alımla ABD’den sonra Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ikinci ülke konumuna geldi. Aynı dönemde ABD’ye 76 milyon 861 bin dolarlık ihracat yapıldı. İtalya’ya ise geçen sezonun il 9 ayında 543 bin 227 dolar olan ihracat, bu sezonun aynı döneminde yüzde 5 bin artarak 27 milyon 806 bin dolar oldu.
“ZEYTİNYAĞI NÜFUS KAĞIDIYLA SATILMALI”
Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı Cahit Çetin, ihracat artışında İspanya’nın yaşadığı rekolte kaybı, Türkiye’deki rekolte artışı ve döviz kurunun yükselmesinin etkisinin bulunduğunu söyledi. Türkiye’nin, 2012-2013 sezonuna iyi bir rekolteyle başladığını hatırlatan Çetin, İspanya’da yaşanan rekolte düşüşünün Türkiye’ye olan talebi artırdığını belirtti.
Türkiye’nin geçen sezon sıfır çektiği, bu sezon yeniden girilen ülkelerde kalıcı olmak için tanıtım organizasyonlarına ağırlık verilmesi gerektiğini ifade eden Çetin, şunları söyledi:
“Bu önemli bir gelişme. Türkiye’nin artan üretimine paralel olarak ihracat ve pazar artışı büyük önem taşıyor. Bu sezon 20 ülkeye yeniden ihracatın başlaması büyük bir avantaj. Bu avantajı tanıtımlarla destekleyerek kalıcı olabilirsek önem kazanır. Tanıtımın profesyonel ellerde yürütülmesi gerekiyor. Zeytinyağı ihracatında kutulu (markalı) ürünün payının arttığını görüyoruz. Toplam ihracatta 11 bin ton olan kutulu ürünün payı 20 bin tonu geçti. Bizim kutulu üründe eksik kaldığımız alan etiket düzenlemesindeki bilgi eksikliğidir. Bu eksikliklerin giderilmesi gerekiyor. Yağın hangi bölgenin olduğu belirtilmeli. Tariş olarak biz bunu yapmaya başladık. Biz zeytinyağının nüfus kağıdını etikete yazıyoruz. Türkiye bunu yapmak zorundadır. Alıcı bunu istiyor.”
“İHRACATIN YÜZDE 30’U KUTULU YAPILDI”
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Nedim Güreli, yüksek rekolte, döviz kurunun yükselmesi ve İspanya’daki kuraklığın ihracat artışını tetiklediğini kaydetti.
1 Kasım 2013 tarihinde başlayacak yeni sezona kadar zeytin ve zeytinyağı ihracatının 400 milyon doları geçeceğine işaret eden Güreli, yeni girilen pazarlarda kalıcı olunursa önem kazanacağını dile getirdi. İçinde bulunan sezonda rekoltenin yüksek olduğuna dikkati çeken Ali Nedim Güreli, “Bu da beraberinde ihracattaki artışı getirdi. Toplam ihracatın yüzde 30’u markalı dediğimiz kutulu yapılmaya başlandı. Sezona özgü olan bu artışın devam etmesi durumunda gelecek yıl kutulu ihracatı toplamın yüzde 40’ını bulur.
Türk zeytinyağının kalite gibi bir sorunu yok. Girilen pazarlarda kalıcı olmak için sürekli tedarikçi olmak gerekiyor. Bu seyri devam ettirmemiz için üründe sıkıntı yaşandığı yıllarda Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında ithalata izin verilmesi gerekiyor. Markalı olarak o pazarlarda olmak için DİR şart. Bu yıl girdiğimiz pazarlarda alıcıya önümüzdeki sene ürün yok dersek kalıcı olamayız” diye konuştu.
