Musul ve Anbar’da 20 Nisan 2013’te yapılamayan il meclisi seçimlerinin 20 Haziran 2013’te yapılması planlanmaktadır.
Bilindiği gibi Irak Bakanlar Kurulu 19 Mart 2013 tarihinde aldığı bir kararla Musul ve Anbar’daki güvenlik durumunun kötü olması ve seçim için gerekli hazırlıkların yapılamadığı gerekçesiyle en geç 6 ay içerisinde yapılmak üzere il meclisi seçimlerinin ertelendiğini açıklamıştı. Önce 4 Temmuz 2013 olarak belirlenen Musul ve Anbar’daki il meclisi seçimlerinin tarihi daha sonra öne çekilerek 20 Haziran 2013’e alındı.
Musul ve Anbar Irak siyaseti açısından özellikle son 6 aylık döneme damgasını vurmuş gözüküyor. Bu iki ilde Nuri El-Maliki hükümetine yönelik özellikle Sünni Araplar tarafından yapılan protesto gösterilerine karşı hükümet güçlerinin sert şekilde karşılık vermesi Sünni Arapların hükümete karşı tutumunu daha da sertleştirmesine sebep olmuştur. Bu yüzden Musul ve Anbar’da yapılacak il meclisi seçimler Sünni Arapların kendilerini kanıtlamalar ve çoğunluk oldukları illerdeki yönetim gücünü ellerinde tutmaları açısından son derece önemlidir. Zira Nuri El-Maliki 7 Mart 2010’da yapılan genel seçimlerin ardından ancak 9 ay sonra hükümeti kurmasının ardından Sünni Arapların gücünü bölmek amacıyla özellikle Musul’da bazı Sünni siyasi grupları yanına çekmeye çalışmıştır. Musul’da 2009’da yapılan il meclisi seçimlerinde Hadba listesiyle ilk sırayı alan Nuceyfi grubunun Musul’da en etkili güç olması ve Irak genel siyaseti içerisinde de Nuri El-Maliki’ye karşı Kürtlerle işbirliği yaparak en sert muhalefeti göstermesi, Maliki’nin de Musul’da Nuceyfileri zayıflatma girişimlerine yol açmıştır. Ancak Irak merkezi hükümetinin Aralık 2012’den beri Sünni Arapların yoğun olarak yaşadığı illerde yapılan protesto gösterilerine karşı sertlikle karşılık vermesi ve Sünni Arap siyasetçileri hakkında yapılan suçlamalar, Sünnilerin Maliki’ye tepki duymasına yol açmıştır.
Ancak Nuceyfilerin Musul’da elde ettiği gücü Hadba listesi içerisindeki diğer Sünni Arap gruplarla paylaşmaması ve il yönetiminde Kürtlerle anlaşmaya gitmesi Nuceyfilerin desteğini kısıtlamıştır.
Özellikle Musul’un kırsal kesiminde etkili olduğu bilinen ve 2003’ten sonra Irak’ın ilk devlet başkanı Acil El-Yaver’in önderliğindeki grup Nuceyfilerden desteğini çekmiştir. Ayrıca Musul’un eski valisi olan ve şehir merkezinde kuvvetli desteğe sahip olan Ganim Basso da Nuceyfilerden uzaklaşmıştır. 2012 yılı içerisinde Nuri El-Maliki ile Yaver grubu arasında yakınlaşma yaşansa da Maliki’nin Sünnilerin yaptığı gösterilerden sonra bu Yaver’in Maliki’den uzaklaştığı görülmüştür. Ancak bu uzaklaşma Yaver’i Nuceyfilere de yakınlaştırmamıştır. Bu anlamıyla 20 Haziran 2013’te yapılacak il meclisi seçimlerine gelinen süreçte 2009’daki seçimlerde kurulan Hadba listesinin dağıldığı görülmektedir. Mevcut durum itibariyle Musul’da Sünni Araplar arasında 3 büyük grup oluşmuştur. Bir tarafta Nuceyfilerin önderliğinde Muttahidun listesi, diğer tarafta Acil El-Yaver ve Salih Mutlak’ın işbirliği ve nihayetinde Ganim Basso tarafından oluşturulan liste seçimlere katılacaktır. Bu durum Sünni Arapların gücünü Musul’da kırmaktadır. Ayrıca Nuri El-Maliki ve Kürtler arasında sağlanan anlaşma da Sünni Arapları Musul’da köşeye sıkıştırmaktadır. Nuri El-Maliki, Sünnileri yanına çekmeyi başaramasa da en azından bölerek güçlerinin zayıflatmıştır. Aynı zamanda Kürtlerle de yaptığı anlaşmayla bir adım öne geçmiştir.
Bu noktada seçimler yapıldıktan sonra Kürtlerin tavrının Musul’daki yönetim yapısının şekillenmesi açısından önemli olacağı değerlendirilmektedir.
Sünni Araplar arasında bölünmüşlüğün hiçbir grubun Musul’da tek başına yönetimi ele alamayacağı yönünde algı yaratmaktadır. Bu yüzden Musul’da iktidarı isteyen grubun Kürtlerin desteği alması gerekeceği öngörülmektedir. Yani seçim öncesi Kürtlerin yine stratejik bir adım atarak politikayı şekillendirebileceği bir ortamın ortaya çıktığı söylenebilir. Bu anlamıyla Musul’daki seçimler son derece kritik bir önem arz etmektedir. Sonuç olarak Musul’daki yerel siyasetin genel siyasete de etki yapacağını ifade etmek yanlış olmayacaktır.
