Dünya, 7 milyarı aşan nüfusunu hazır kaynaklar ile doyurmakta yetersiz kalıyor. Bunun da tek sebebi israf. 1 milyarı aşan insan açlık sınırında yaşıyorken, dünyada üretilen gıdanın üçte biri sofralara bile ulaşamadan çöpe gitmektedir. Her yıl zengin ülkelerdeki tüketiciler, 222 milyon ton gıdayı tüketmiyor, çöpe atıyor.
Gıda kaybı ve israfı, ciddi bir kaynak israfını da beraberinde getiriyor. Su, tarım arazisi, enerji, iş gücü ve sermaye boşa gitmekte, gereksiz sera gazı salınımı oluşmaktadır. Bu durum ise, küresel ısınma ve iklim değişikliklerine neden olmaktadır.
Avrupa Birliği’nde, 79 milyon insan fakirlik sınırının altında yaşıyor. 16 milyonu ise yardım kuruluşlarının gıda yardımı ile hayatını devam ettiriyor. Avrupa’daki evlerde, süpermarketlerde, restaurantlarda tüketilebilir gıdanın yüzde ellisi israf ediliyor. Avrupa Parlamentosu, bu problemle başa çıkmak için, 2014 yılını ‘’Avrupa Gıda İsrafına Karşı Aksiyon Yılı’’ ilan etti.
12 milyon insanın yoksulluk sınırının altında yaşadığı Ülkemizde ise, her yıl 3,6 milyar liralık ekmek çöpe giderken, üretilen yaş sebze ve meyvedeki kayıp 16 milyar liraya ulaştı. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin verilerine göre de Türkiye’de yılda 37 milyar adet ekmek üretilirken, tüketilen ekmek adedi 35 milyar. Yani 2 milyar adet ekmek çöpe gitmektedir.
Hükümetin başlattığı ekmek israfını önleme kampanyası, bu işin ciddiyetini göstermektedir. Bu israfın; ekonomik tedbirlerle önlemeyeceği kesin. Ancak kültürel değerleri canlandırarak, harekete geçirerek ve nimete gereken değeri vererek israf önlenebilir görüşündeyim. Bu kampanyada, tüm Resmi Kurumlara ve Sivil Toplum Örgütleri’ne önemli görevli görevler düşmektedir. Yazılı ve görsel meydanında üzerine düşeni yapacağına inanıyorum.
Elbette ki, internet siteleri ve afişlerde etkili olacaktır. Ülkemizde israf, başka alanlarda da kendini göstermektedir. Yakın çevremizde, sık sık ev eşyalarını değiştirenleri duymaktayız. Bunun yanı sıra dolaplarımızdaki çok fazla giyecekler, israfın bir başka ayağı. Su ve enerji israfı, yüksek rakamlara ulaşmaktadır. Zaman israfı ise, toplumumuzda had safhadadır. Kamu kurum ve Kuruluşlarındaki israflar, tekrar gözden geçirilmelidir.
Dünyanın değişik yerlerinde açlıktan ölen insanlar varken, bizdeki ekmek israfına anlam veremiyorum. ‘’Ey iman edenler! Yiyiniz, içiniz, fakat israf etmeyiniz! Çünkü Allah, israf edenleri sevmez.’’ (Araf:31) Ayeti ise, konumuzu ne güzel ifade etmektedir. Peygamber Efendimizin (S.A): ‘’komşusu aç iken, tok yatan bizden değildir.’’ Sözleri üzerinde çok düşünmemiz gerekir.
Kültürel yoksulluk, ekmeği çöpe atmakla başlıyor. Daha sonra kültürel yoksulluk, ekonomik yoksulluğa dönüşüyor ve ekmeğe muhtaç olmaya kadar gidiyor.
Geliniz; hep beraber, her zeminde, israfa karşı bir kampanya başlatalım. Birbirimizi uyaralım. Bu sayede hem bizler, hem de Ülkemiz kazansın.
Kalın sağlıcakla…
suleymangoksu@gmail.com
